Voor ouders en leerkrachten is het vaak niet eenvoudig te herkennen of een kind (hoog)begaafd is. Er vallen wel dingen op in het gedrag, maar er wordt in eerste instantie niet gedacht aan (hoog)begaafdheid. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, een jongen die (hoog/meer)begaafd blijkt te zijn.
Hoogbegaafdheid bij kinderen | Het verhaal van Jaap
Jaap (9 jaar) zit in groep 5 zit van een reguliere basisschool. De leerkracht en IB-er maken zich zorgen over Jaap. Hij ligt niet goed in de groep, mist de aansluiting met zijn huidige klasgenoten en is al een keer blijven zitten, omdat hij sociaal emotioneel niet goed meegroeit in vergelijking met zijn leeftijdsgenoten. Zijn leerprestaties zijn heel goed en hij behoort tot de beste leerlingen in zijn klas. Zijn klasgenoten vinden hem ‘raar’ omdat hij andere interesses heeft.
Neem nou de werking van zijn lichaam: hij boert en laat windjes bij wijze van wetenschappelijk experiment nadat hij een aflevering heeft gezien van ‘Checkpoint’. Of hij laat tig keer zijn potlood met opzet vallen om zo na te gaan wat de kans is dat de punt afbreekt, hij de valrichting kan bepalen en wat er voor kracht nodig is om het potlood te laten breken. Met zijn uitgebreide woordenschat en ouwelijke uitspraken, wekt hij de indruk dat hij zich met alles en iedereen bemoeit omdat hij zeker weet dat iets niet zo is zoals de ander beweert, want hij heeft het gisteren nog gelezen of gezien op TV. Hij kan heel enthousiast zijn en stuitert de klas door als hij over zijn favoriete onderwerpen praat. Zijn klasgenoten beginnen zich steeds meer aan hem te irriteren en sluiten hem op het schoolplein buiten. Ze doen hem na, maken ‘grapjes’, dagen hem uit in de klas en bij het buitenspelen. Dit heeft als gevolg dat Jaap niet meer graag naar school toe gaat, het buitenspelen vermijdt en zich terugtrekt. Aan de leerkracht en thuis vertelt hij dat hij gepest wordt.
De leerkracht heeft veel gesprekjes met de hele klas, met Jaap en de ‘pesters’ en met de ouders van Jaap. Er worden duidelijke afspraken gemaakt waar iedereen tevreden mee is. Alleen….lukt het Jaap niet om de afspraken die gemaakt zijn, ook na te komen. Wanneer hij hierop wordt aangesproken, legt hij de schuld bij de ander. Hierdoor krijgen ouders en de leerkracht het idee dat hij zich moeilijk kan inleven in een ander, omdat hij heel verstandelijk en soms zonder het tonen van emoties kan reageren. Jaap zit sociaal-emotioneel in de knel. ‘Niemand begrijpt me, ik doe het toch nooit goed’, zijn veel gehoorde uitspraken.
Op gesprek bij Annika
Jaap en zijn ouders komen op gesprek bij Annika. Na het eerste vrijblijvende gesprek, waarin de problemen en vragen worden besproken die Jaap en ouders hebben, wordt duidelijk dat een onderzoek kan helpen. Het onderzoek vindt in de ochtend plaats bij een orthopedagoog. Zij brengt de sterk ontwikkelde en minder sterk ontwikkelde vaardigheden van Jaap in kaart door middel van vragenlijsten, een gesprek, observatie-moment en diverse testmaterialen.
Als het verslag met ouders en Jaap wordt besproken, is dit voor Jaap een hele opluchting: hij weet nu wat er aan de hand is. Dat zijn brein ‘anders’ werkt dan bij zijn leeftijdsgenoten. Maar dan…Hoe kan hij geholpen worden?
Het begeleidingstraject
Jaap en ouders kiezen voor een begeleidingstraject met duidelijke doelen: Jaap wilt graag leren om minder snel boos te worden, meer zelfvertrouwen te krijgen en zich vrolijker te voelen. Tijdens de afspraken met Annika wordt geoefend, gespeeld, geëxperimenteerd en gepraat. Met ouders vindt er een ouderbegeleidingstraject plaats, zodat ze Jaap ook thuis de opvoeding kunnen bieden waarin hij zichzelf kan en mag zijn. Na een aantal sessies laten ouders, Jaap en school weten dat Jaap zonder problemen naar school gaat, weer buiten gaat spelen en vrolijker thuiskomt. Jaap is trots en durft meer zichzelf te zijn en zijn talenten, die door onzekerheid en onbegrip waren ondergesneeuwd, nu volop te laten zien. Hij is een kei in wetenschap (NAUD) en heeft de ambitie om in een laboratorium te gaan werken later. Net zoals zijn vader.
